Phát hiện hàng loạt sai phạm ở dự án BOT, BT

Các dự án đầu tư theo hình thức xây dựng - chuyển giao (BT) là lỗ hổng lớn nhất làm thất thoát tài sản, ngân sách nhà nước
Kiến nghị xử lý tài chính hàng ngàn tỷ đồng tại các dự án BOT, BT
phat hien hang loat sai pham o du an bot bt
Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc

Báo cáo kiểm toán quyết toán ngân sách nhà nước năm 2018 do Tổng Kiểm toán Nhà nước (KTNN) Hồ Đức Phớc trình bày tại Quốc hội chiều 20/5, cho biết, qua kiểm toán chuyên đề đối với một số hoạt động quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công cho thấy còn một số hạn chế.

Cụ thể, hiệu quả sử dụng các dự án sử dụng vốn vay hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và vốn vay ưu đãi chưa tương xứng với nguồn lực đầu tư, chất lượng công trình chưa cao, công nghệ chưa thực sự tiên tiến.

Bên cạnh đó, việc ký kết hiệp định vay vốn gặp những ràng buộc bất lợi dẫn đến phải chỉ định thầu cho nhà thầu nước ngoài, sử dụng hàng hoá, dịch vụ có nguồn gốc từ bên cho vay, sử dụng tư vấn quốc tế với chi phí cao; đàm phán nhiều điều khoản bất lợi trong hợp đồng. Nhiều dự án điều chỉnh quy mô trái thẩm quyền, giá trị điều chỉnh lớn so với phê duyệt lần đầu; điều chỉnh dự án có các tiêu chí quan trọng quốc gia không đúng thẩm quyền, chưa đảm bảo quy định.

Kết quả kiểm toán 9 chương trình, 23 dự án, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lý tài chính 21.725 tỉ đồng. Đặc biệt, qua kết quả kiểm toán 8 dự án BOT (xây dựng - vận hành - chuyển giao) trong năm 2018 cho thấy, hầu hết các dự án thực hiện chỉ định nhà đầu tư, chỉ định nhà thầu thi công; phê duyệt dự án có sử dụng vốn hỗ trợ từ nguồn trái phiếu Chính phủ không đúng nội dung được sử dụng theo Nghị quyết số 65/2013/QH13 ngày 15/11/2013 của Quốc hội; chưa quy định khung giá vé đối với dự án đầu tư của công trình giao thông; nghiệm thu, thanh toán sai...

KTNN đã kiến nghị giảm thời gian thu phí hoàn vốn của 7/8 dự án là 16,2 năm so với phương án tài chính ban đầu.

Đối với kết quả kiểm toán 7 dự án BT, ông Phớc cho biết, việc giao đất chỉ định cho nhà đầu tư là trái với quy định của Luật Đất đai.

Bên cạnh đó, các dự án BT thực chất là sử dụng nguồn lực ngân sách nhà nước thuộc nhiệm vụ chi ngân sách của các cấp chính quyền nhưng không quy định phải là dự án cần thiết, thực sự cấp bách là chưa phù hợp với các quy định hiện hành. Hầu hết các dự án chỉ định thầu, làm giảm tính cạnh tranh; thiết kế dự toán không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt. Các dự án BT thực hiện chủ yếu bằng vốn vay, làm tăng chi phí đầu tư dự án, tiềm ẩn nhiều rủi ro trong quá trình thực hiện.

"Đây là lỗ hổng lớn nhất làm thất thoát tài sản, ngân sách nhà nước. Kết quả kiểm toán đã kiến nghị xử lý tài chính 2.938 tỉ đồng, trong đó có dự án tỷ lệ xử lý lên đến 29% giá trị được kiểm toán”, ông Hồ Đức Phớc nhấn mạnh.

Anh Đức
Tuổi trẻ Thủ đô
Phiên bản di động