Năm yếu tố rủi ro với chứng khoán Việt Nam thời gian tới

Một trong những rủi ro mà nhà đầu tư chứng khoán cần theo dõi và đánh giá là thanh khoản thị trường.
Ủy ban Chứng khoán: Cẩn trọng với các app giao dịch Passion Invest, Finhay, Tikop Công bố sai lệch các chỉ tiêu tài chính, Công ty Gỗ Trường Thành nhận trát phạt Chứng khoán KB Việt Nam cho vay margin cổ phiếu FIR trái quy định

Tổ chức xếp hạng FiinRatings cho rằng, các công ty chứng khoán tại Việt Nam đã tăng trưởng rất mạnh mẽ trong 3 năm trở lại đây nhờ vào sự gia tham gia mạnh mẽ của nhà đầu tư cá nhân.

Để đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ nhà đầu tư, các công ty chứng khoán đã tăng quy mô vốn chủ cũng như vốn nợ qua cả vay tín dụng ngân hàng và phát hành trái phiếu trong nước và quốc tế.

Triển vọng dài hạn của ngành dịch vụ chứng khoán tại Việt Nam vẫn còn rất lớn nhờ vào tăng trưởng kinh tế, tỷ lệ tham gia thấp của nhà đầu tư trên tổng dân số cũng như quy mô thị trường vốn được dự báo sẽ còn tăng trưởng mạnh mẽ.

Tuy nhiên, hiện bối cảnh thị trường có nhiều yếu tố bất lợi trong đó có diễn biến đi ngang của VN-Index, thanh khoản sụt giảm cũng như các chính sách kiểm soát nguồn vốn tín dụng cho hoạt động kinh doanh chứng khoán và liên quan như cho vay margin (giao dịch ký quỹ).

Theo thống kê của FiinRatings, quy mô tổng tài sản của 68 công ty chứng khoán đang hoạt động đạt 383 nghìn tỷ đồng và quy mô vốn chủ đạt 178 nghìn tỷ đồng vào ngày 30/6/2022. Quy mô vốn chủ sở hữu này đã tăng ở mức 3,17 lần so với thời điểm cuối năm 2017 và hệ số đòn bảy (tổng tài sản/ vốn chủ sở hữu) ở mức 2,2 lần vào giữa năm 2022.

Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các nhà băng báo cáo kết quả triển khai gói lãi suất 2%
Ảnh minh họa

Mặc dù quy mô cho vay margin đã giảm đáng kể trong nửa đầu năm 2022, tuy nhiên, FiinRatings đánh giá đây là mức độ đòn bảy cơ bản vẫn ở ngưỡng khá an toàn trên góc nhìn toàn ngành mặc dù có nhiều công ty có mức độ đòn bảy cao hơn.

Trong thời gian tới, FiinRatings đánh giá có 5 yếu tố rủi ro chính cho ngành chứng khoán.

Thứ nhất, rủi ro thanh khoản:Hiện tại, thanh khoản bình quân ngày trên thị trường chứng khoán Việt Nam chỉ ở mức khoảng 60% so với bình quân năm 2021. Do đó, điều này sẽ ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng thu nhập từ môi giới chứng khoán cũng như rủi ro tín dụng danh mục cho vay ký quý. Điều này có thể tác động lớn hơn đối với các công ty chứng khoán cho vay ký quỹ tập trung vào các cổ phiếu nhỏ hoặc có tính đầu cơ.

Thứ hai, rủi ro từ danh mục tự doanh: Do sự suy giảm của VN-Index so với giai đoạn đầu năm 2022. Các công ty có nguồn thu lớn từ danh mục tự doanh sẽ bị ảnh hưởng, nhất là các đơn vị có tỷ lệ động góp thu nhập từ tự doanh chiếm hơn 50% tổng nguồn thu của công ty chứng khoán.

Bên cạnh đó, FiinRatings cũng ghi nhận một số công ty chứng khoán gia tăng sở hữu trái phiếu doanh nghiệp, nhất là các trái phiếu của doanh nghiệp chưa niêm yết và có chất lượng tín dụng chưa cao. Do đó, FiinRatings khuyến nghị nhà đầu tư cần đánh giá chất lượng danh mục đầu tư cụ thể của mỗi công ty chứng khoán khi thực hiện giám sát và quản trị rủi ro tín dụng cho vay.

Thứ ba, rủi ro từ việc kiểm soát rủi ro tín dụng:Điều này được thực hiện bởi Ngân hàng Nhà nước và các tổ chức tín dụng hiện cung cấp hạn mức tín dụng cho các công ty chứng khoán.

Lý do là hiện phần lớn cơ cấu vốn nợ của các công ty chứng khoán là vốn ngắn hạn và rất ngắn hạn. Nợ dài hạn bao gồm trái phiếu chỉ chiếm khoảng 3% trong tổng cơ cấu nguồn vốn (bao gồm vốn vay và vốn chủ) của các công ty chứng khoán. Trước các biện pháp hạn chế dòng tiền vào kênh tài sản tài chính như hiện nay, điều này sẽ tạo áp lực không nhỏ lên thanh khoản của một số công ty chứng khoán yếu.

Thứ tư, rủi ro lãi suất và tỷ giá: Lãi suất đầu vào đang gia tăng và trong khi đó các công ty chứng khoán có hạn mức tín dụng từ các ngân hàng thường có tính chất thả nổi. Do đó, điều này sẽ góp phần làm giảm lợi nhuận từ hoạt động cho vay ký quỹ nói riêng và lợi nhuận cả năm 2022 của các công ty chứng khoán.

Thứ năm, rủi ro chính sách: Nghị định số 65/2022/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 153/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp tiêng lẻ vừa mới đi vào hiệu lực sẽ làm cho một số công ty chứng khoán vốn có nguồn thu đáng kể từ tư vấn phát hành trái phiếu, phân phối trái phiếu và kinh doanh kỳ hạn trái phiếu sẽ cần thời gian để tăng trưởng hoạt động này trở lại trong khi danh mục đầu tư trái phiếu lại có rủi ro cao hơn. Điều này một phần từ tiêu chuẩn phân phối trái phiếu doanh nghiệp cho nhà đầu tư chuyên nghiệp giờ chặt chẽ hơn.

Hậu Lộc
Phiên bản di động